ENDÜSTRİYEL OTOMASYON TEKNOLOJİLERİ ALANI

Teknolojik gelişmelerin paralelinde değişim gösteren talepler global anlamda ekonomik, kaliteli ve seri üretimlerin gerekliliğini artırmıştır. Hayat standartlarının yükselmesi, daha geniş pazar alanlarına ulaşım, sanayi alanında geniş bir ürün yelpazesiyle tüketicinin karşısına çıkma zorunluluğunu ortaya çıkarmıştır.  Kalıplaşmış, klasik bir hal almış tasarım ve üretim teknolojileri bu bağlamda yetersiz kalarak mevcut beklentileri gidermek adına yeni fikirlerin doğmasına sebep olmuştur. Bu fikirlerden biri de “endüstriyel otomasyon” kavramı olarak sanayideki yerini almıştır.

Endüstriyel otomasyon genel anlamda, üretim süreçlerini optimize etmek, maliyetleri düşürmek ve üretkenliği artırmak amacıyla kullanılan bir dizi teknolojik çözümü içeren bir kavram olarak tanımlanmaktadır. Sanayi alanında ise artık bir zorunluluk olarak yer almaya başlamıştır. Bu zorunluluğun gereği olarak Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı, Mesleki ve Teknik öğretim kurumlarının güncel teknolojilere dayalı teknolojik araç ve gereçlerle donatılması çalışmalarına ek olarak, Ülke ekonomisine katkı sağlamada ağırlıklı rolü bulunan meslek alanlarında teknik insan gücü yetiştirilmesi amacıyla, Mesleki teknik eğitim kurumları ve bu kurumlarda yeni teknolojik gelişmelere bağlı meslek alanları açma yoluna gitmiştir.

 Bu kapsamda 12 Ekim 2000 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile Japonya arasında imzalanan teknik protokole göre, Millî Eğitim Bakanlığı ve Japon Uluslararası İşbirliği Kurulu (JICA) tarafından Mesleki ve Teknik Ortaöğretim kurumlarında Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanı kurulması kararlaştırılmıştır. Protokol kapsamında pilot okul seçilen Konya Adil Karaağaç Anadolu Teknik Lisesi ve İzmir Mazhar Zorlu Anadolu Teknik Lisesi okullarında bir yaygınlaştırma modeli olarak yeni bir eğitim sistemi kurma amacıyla Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanı açılmış ve 2001 yılında eğitim öğretime başlamıştır. Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri alanında, sanayi sektörünün ihtiyaçları, bilimsel ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda gerekli olan meslekî yeterlikleri kazanmış nitelikli kişiler yetiştirmek amaçlanmaktadır.

Endüstriyel otomasyon teknolojileri alanının alt dallarından bir tanesi de mekatroniktir. Mekatronik kelime anlamı olarak Mekanik ve Elektronik ifadelerinin birleşimi olarak düşünülebilir.

 

 

 

 

 

 

Yukarıda gösterilen diyagram ile bu alanın aslında ne kadar kapsamlı bir yapıya sahip olduğu görülmektedir.

 

Endüstriyel Otomasyon Alanının Temel Bileşenleri

 

1. PLC'ler (Programmable Logic Controllers)

- Endüstriyel süreçlerin otomasyonunda temel kontrol birimlerindendir.

- Otomasyon görevlerini programlanabilir ve yönetilebilir hale getirir.

- Sensörlerden ve diğer girişlerden gelen verileri analiz eder ve çeşitli çıkış cihazlarına komutlar gönderir.

 

2. SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) Sistemleri:

   - Büyük endüstriyel sistemlerin izlenmesi, kontrol edilmesi ve verilerin toplanması için kullanılır.

   - Operatörlere gerçek zamanlı bilgi sağlar ve sistem performansını izler.

   - Veri toplama, analiz ve raporlama yeteneklerine sahiptir.

 

3. Sensörler ve Aktuatörler:

   - Fiziksel dünyadan veri toplamak ve çıkışları kontrol etmek için kullanılır.

   - Sıcaklık, basınç, nem gibi çeşitli parametreleri ölçen sensörler, otomasyon sistemlerinin doğru çalışmasını sağlar.

   - Aktuatörler, sistemdeki değişkenleri kontrol etmek ve yönlendirmek için kullanılır.

4. Endüstriyel Robotlar:

   - Otomasyonun önemli bir parçasıdır ve genellikle üretim hatlarında, montaj işlemlerinde veya tehlikeli ortamlarda görev alır.

   - Robotlar, insan gücünden daha hızlı ve hassas çalışabilirler.

5. Endüstriyel İletişim Protokolleri:

   - Endüstriyel cihazlar arasında iletişimi sağlamak için kullanılır.

   - Profibus, Modbus, EtherNet/IP gibi standart protokoller, farklı cihazların birbirleriyle iletişim kurmasını mümkün kılar.

6. Bilişim Teknolojileri:

   - Veri analizi, yapay zekâ, bulut bilişim gibi teknolojiler, endüstriyel otomasyon sistemlerine entegre edilebilir.

   - Veri analitiği sayesinde üretim süreçleri daha verimli hale getirilebilir ve öngörülebilir bakım sağlanabilir.

 

Endüstriyel otomasyon teknolojileri çalışma alanları

Endüstriyel otomasyon, genellikle maliyetleri düşürme, üretkenliği artırma ve kaliteyi iyileştirme gibi amaçlara hizmet eder. Bu nedenle, birçok endüstride rekabet avantajı elde etmek isteyen işletmeler tarafından benimsenmiştir. Aşağıda çalışma alanlarının bazıları listelenmiştir.

Üretim ve İmalat

Otomotiv Endüstrisi

Enerji Sektörü

Kimya ve Petrol Endüstrisi

Gıda ve İçecek Endüstrisi

İlaç ve Sağlık Sektörü

Lojistik ve Dağıtım

Havacılık ve Uzay Endüstrisi

Su ve Atık Yönetimi

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu doğrultusunda;

4 yıllık Mesleki ve teknik eğitim kurumlarından (Meslek Lisesi, Teknik Lise, Anadolu Teknik Lisesi, Mesleki Açık Öğretim Lisesi) mezun olanlara mesleği ile ilgili doğrudan "İşyeri Açma Belgesi" verilir. İşyeri Açma Belgesi, Ustalık Belgesi ile aynı işleve sahiptir. Bu belgelerden herhangi birine sahip olanlar işyeri açabilirler.

  

Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanı Mezunlarının Yerleşebileceği Bölümler

İki yıllık ön lisans programlarından mezun olan öğrencilerimiz 4 yıllık mühendislik bölümlerine dikey geçiş sınavı ile geçebilirler. Ayrıca Mühendislik fakültelerinin M.T.O.K. (Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Kurumları) kapsamında öğrenci alan bölümlerine yerleşmede Alan mezunlarımız öncelikli olarak yerleşmektedir. Aşağıdaki linklerden M.T.O.K. kapsamında öğrenci alan çeşitli mühendislik dallarının üniversite bilgilerine ulaşabilirsiniz.

 

https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=30001

https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=39003

https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=30003

https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=30004

https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=30009

https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=30011

https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=30010

https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=30017

Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanı Laboratuvarlarımız

Alanımız genelinde 9 adet laboratuvar bulunmaktadır. Bütün laboratuvarlarımız günümüz teknolojisine uyumlu teknik ekipman ve deney materyalleri açısından son derece donanımlı bir yapıya sahiptir. Alanımızda bulunan laboratuvarlar:

 

1- Mikrodenetleyici Laboratuvarı
2- Ardışık Kontrol Laboratuvarı
3- Elektrik-Elektronik Laboratuvarı
4- Programlama Laboratuvarı
5- Multimedia Laboratuvarı

6- Fabrika Otomasyon Laboratuvarı
7- Mekanik Atölyesi
 8- Hidrolik-Pnömatik Laboratuvarı
 9- CAD-CAM Laboratuvarı

 

Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanı Öğretmen durumu

 

Alanımızda öğretici olarak çalışan öğretmenlerin tamamına yakını Endüstriyel Otomasyon teknolojileri alanı kurulumunda görev almış, Japonya ve Türkiye’de uzmanlık eğitimi almış kişilerden oluşmaktadır. Okulumuz bu alanın ülkemizde ilk pilot okullarından biri olduğundan dolayı diğer illerdeki bu alan öğretmenlerinin eğitiminde de önemli rol oynamışlardır.

Alanımızda Eğitim-Öğretim hizmeti veren 4 Başöğretmen, 6 Uzman Öğretmen mevcuttur.